Element, aynı cins
atomlardan oluşan ve
kimyasal yollarla kendinden daha basit ve farklı maddelere ayrılamayan
saf maddelere verilen isimdir.
Kimyasal elementler aynı atom numarasına sahiptirler. Atom numarası atomdaki
proton sayısını (cekirdek yükünü) gösteren sayıdır. Bir elementin böylece tüm atomlarında aynı sayıda proton bulunur. Proton sayıları aynı,
nötron sayısı (kütle numaraları [= proton sayısı + nötron sayısı]) farklı atomlara
izotop denir.
Toplam 118 adet element bulunmuştur. Bunların 94 tanesi
Dünya üzerinde doğal olarak bulunmaktadır. 80 adet element sabit
izotopa sahiptir. Bu elementler, atom numarası 43 ve 61 (
teknetyum ve
prometyum) dışında atom numarası 1'den 82'ye kadar olan
atomlardır. Atom numarası 83 ve daha fazlası olan atomlar (
bizmut ve fazlası) kesinlikle
sabit değildirler ve
radyoaktif özellikler barındırırlar. Atom numarası 83'ten 94'e kadar olanlar sabit değillerdir.
Bir element insan vücudunda yüzde
miligram mertebesinde bulunursa bu elemente
makroelement (
majörelement,
plastik element) denir. Diğerlerine nazaran daha az oranda (yüzde
mikrogram mertebesinde) bulunanlara ise
izelement (
oligoelement,
minörelement,
katalitik element) adı verilir. Minörelementler genellikle
enzim,
hormon gibi vücutta önemli fonksiyonu olan
maddelere bağlı olarak görev yaparlar.
Na
+, K
+, Ca
2+, Mg
2+, Cl
-, HCO
3-, PO
43-, HPO
42- gibi
iyonlar halinde bulunurlar. Elektrolit dengeyi sağlarlar. Ayrıca vücutta
su dengesinin ve osmotik basıncın ayarlanması iyon halindeki elementlerle sağlanır.
Hemoglobinde,
miyoglobinde demir (Fe) bulunur, çeşitli
enzimlerin yapısında da
metal iyonları bulunmaktadır. Bunların haricinde
silisyum (Si),
alüminyum (Al),
kalay (Sn) ve
arsenik (As) de az miktarda bulunabilir.
Kurşun (Pb) ve
kadmiyum (Cd) da yiyecek kapları ve kirli hava ile vücuda girebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder