Bilim adamları, dinazorların, dünyaya göktaşının çarpmasından önce yok olmak
üzere olduğunu bildirdi
Yeni Zelanda'nın Massey Üniversitesi'nden Profesör
David Penny ile Oxford Üniversitesi'nden evrim uzmanı Dr. Matt Phillips,
''Trends in Ecology and Evolution'' adlı Yeni Zelanda dergisindeki
makalelerinde, dinozorların neslinin tükenmesine yol açan göktaşı teorisinin
yeniden gözden geçirilmesi yönünde görüş bildirdi.
Bilim adamları,
''Jeofizikçiler 25 yılda, dinozorlar ile pterozorların neslinin tükenmesinin
başlıca nedeninin dünyaya göktaşı çarpması olduğu konusunda en ufak bir kanıt
ileri sürmedi'' dedi.
Dinozorların neslinin dünyaya göktaşının çarpması
yüzünden tükendiğini ifade eden teoride, ''kuşlar ve memelilerin, 65 milyon yıl
önce 'Kretase' (Tebeşir Dönemi: 136-65 milyon yıl önce) sonunda göktaşının
dünyaya çarpmasından sonra yeryüzünde gelişmeye başladığı'' ifade ediliyor.
Bilim adamları, 80-90 milyon yıl önce çeşitlenmeye başlayan kuşlar ile
memelilerin, 20-30 milyon yıl önce sayıca dinozorların önüne geçmeye başladığını
belirtti.
David Penny, ''dinozorların neslinin tükendiği dönem ve kuşlar ile
memelilerin çoğaldığı dönemin belirlenmesi amacıyla, fosillerin incelenmesi
yoluyla, farklı türdeki dinozorların, kuşların ve memelilerin yeryüzünde
yaşadığı dönemin öğrenilebileceğini'' kaydetti.
Dinozorlar 160 milyon
yıl civarında kara hayatına egemen olmuş hayvanlardır. Dinozor, Yunancada
korkunç kertenkele anlamına gelen iki sözcüğün birleştirilmesinden
oluşturulmuştur. Bunun nedeni, geçmişte bilimadamlarının dinozorları bir cins
kertenkele sanmalarıdır. Türkçede yaygın fakat yanlış olarak dinazor diye
yazıldığı da olur. Dinozorlar yeryüzünde ilk kez 230-225 milyon yıl önce
göründüler. 65 milyon yıl önce ise, çok sayıda dinozor türünün nesli
tükenmişti.
Tyrannosaurus ve insan karşılaştırmasıYeryüzünde çok sayıda
dinozor türü bulunmaktaydı (1000 civarında). Bunlardan kimi bitkilerle
beslenirken (sauropod), kimi et yiyordu (theropod). En kalabalık otçul dinozor
türleri, apatosaurus ve brachiosaur idi. Bunlar gelmiş geçmiş en büyük
hayvanlardandı. Örneğin apatosaurus 30 ton ağırlık ve 21 metre uzunluğa
ulaşabiliyordu. Diğer otçul dinozorlar, kendilerini etçil dinozorlardan korumaya
yarayacak özel silahlara sahipti. Örneğin triceratops, başında üç boynuz
taşırken, ankylosaurus çıkıntılı kemiklerle korunuyor, stegosaurus’un kuyruğunda
ise sivri dikenler bulunuyordu.
Etçil dinozorlar, tıpkı insanlar gibi arka
ayaklarının üzerinde yürüyorlardı. Bu nedenle ön ayakları kollara benzemiş ve
çok küçükleşmişti.
Spinosaurus, Tyrannosaurus, Carnotaurus gibi bazıları son
derece büyükken, compsognathus (yaklaşık 5,5 kg ve 60 cm) gibileri de son derece
küçüktü. Bunların daha sonra kuşlara evrimleştiği iddia edildiyse de sonraları
bunun doğru olmadığını gösteren deliller ortaya çıkmıştır. Ancak İlk kuşlardan
biri archaeopteryx idi ve uçması dışında kısmen dinozora
benziyordu.
Dinozorlarla aynı dönemde pterosaurus gibi uçabilen
canlılarda vardı, ama bunlar dinozorlarla çok yakından ilgili değildi. Aynı
zamanda ichthyosaurus ve pleisiosaurus gibi çok sayıda yüzebilen sürüngen de
vardı. Ama bunlar da dinozorlarla yakın bir ilintiye sahip
değillerdi.
Diplodocus
Yok Oluşları [değiştir]Dinozorların nasıl yok
olduğuna dair bugüne değin bir çok iddia ortaya atılmıştır. Geçmişte,
dinozorların kısa bir süre içinde toplu olarak nasıl yok oldukları uzun bir süre
açıklanamamış ve yanardağ patlamalarından dünyadaki iklim değişikliklerine kadar
çeşitli teoriler ortaya atılmıştır.
1980 de ise Nobel ödüllü fizikçi Luis
Alvarez ve oğlu jeolog Walter Alvarez dinozorları bir göktaşının ortadan
kaldırdığını ileri sürdüler. Alvarezler'in bu görüşü 80 li yılların sonları ve
90 lı yılların başlarında bilim çevrelerinde ağırlık kazanmış ve ilerleyen
yıllarda da ortak kabul olmuştur. Yapılan araştırmalar da bu görüşü
kanıtlamıştır. Dinozorların nasıl yok olduğuna ilişkin bilim adamlarının sahip
oldukları bu görüş dinozorların sonunun 65 milyon yıl önce yaklaşık 10km çapında
bir göktaşının Dünya'ya çarpmasıyla gerçekleştiğini açıklar. Bu göktaşı saatte
54.000 km hızla Meksika'nın Yukatan Yarımadası açıklarında Dünyaya çarpmış ve
çarpma anında 200.000km³ (her bir kenarı 58.480 tane çamaşır makinesinden oluşan
dev bir küp olarak düşünülebilir !) madde buharlaşmış, erimiş ya da yüzlerce
kilometre öteye savrulmuştur. Bu çarpma sonucu canlı türlerinin %70'inden
fazlası yok olmuş ve 170 km çapındaki, Dünya'nın en büyük kraterlerinden biri
olan Chicxulub krateri meydana gelmiştir. Çarpmanın 100 milyon
megaton TNT'ye
eşdeğer bir enerji açığa çıkardığı tahmin edilmektedir. Çarpma sonucu oluşan toz
tabakası atmosferi kaplamış, Dünya aylar boyu karanlıkta kalmış, sıcaklık suyun
donma derecesine kadar düşmüş ve asit yağmurları yaşanmıştır. Aylarca süren bu
karanlık ve soğuk dönemde bitkilerin fotosentez yapamaması besin zincirini
yıkmış ve bu felaketler zinciri de dinozorların sonunu hazırlamıştır.Dünya hiç
güneş görmeyince buz devri oluşmuştur. Dinozorlar da bu sırada ölmüştür.
Niçin Diğer hayvanlar bu devre kadar geldide
dinazorlar yok olmadı Dinazorlar Doğa Döngüsünün bi parçası değlm
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder