Kaplumbağa (ya da tosbağa) Testudines takımını oluşturan çok sert ve kemiksi bir kabuk içinde yaşayan, ağır yürüyüşlü, dört ayaklı, sürüngen bir hayvandır
Florida Kutu Kaplumbağası
Hareketleri yönünden ne kadar telaşsız ve ağır hayvanlarsa onların tarih boyunca gelişimi de o kadar yavaş olmuştur. Kaplumbağalar, öteki sürüngenlerle birlikte Mezozoik'in ilk dönemi olan Trias Çağı'nda ortaya çıktılar. 200 milyon yıldan beri kaplumbağaların vücut yapıları önemli hiçbir değişikliğe uğramamıştır. Halbuki kaplumbağalar, dünyada soyu henüz tükenmemiş en eski hayvanlardandır.
Açlığa pek dayanıklıdırlar. Çok uzun ömürlüdürler. Yüz, yüz elli yıl kadar yaşarlar.
Kaplumbağa sık sık ölümsü bir uykuya dalar. Yaşadığı çevrede sıcaklık düşmeye başlayınca hayvan iyice uyuşup kalır. Bol Güneş ışığı alan kuru topraklarda kendine bir delik kazıp bütün kışı orada geçirmek üzere içine girer.
Günümüzde, soyunu sürdürmekte olan 250'ye yakın kaplumbağa türü bulunmaktadır.
Familya
Sürüngenler sınıfının, kaplumbağalar (Testudinata) takımından, vücutları, “bağa” denilen kemiksi bir kabukla örtülü, kısa bacaklı, dişsiz gaga ağızlı türlerine verilen genel ad. Tosbağa da denir. Karada, denizde ve tatlı sularda yaşayan 250 kadar türü vardır. Kemik parçalarının kaynaşmasından meydana gelen zırhlarının iki ucunda birer delik vardır. Ön delikten kaplumbağanın başı ile ön iki ayağı, arkadakinden kuyruğu ve iki arka bacağı çıkar. Tehlike anında bu kısımlarını kabuğunun içine çekebilirler. Alt ve üst yüzeyleri boynuzsu deri levhalarla kaplıdır. Her sene ilave edilen halkalarına bakılarak hayvanın yaşı tahmin edilebilir. Yaş ilerledikçe veya hastalık ve fiziki şartlara bağlı olarak katları belirleyen çizgiler bozulabilir. 123 sene yaşamış tesbit edilmiştir.Yapısı
Bacakları kitinsel pullarla örtülü ve dört parmaklıdır. Parmakları pençelidir. Karada yavaş yürürler. Suda yaşayanlarda ayaklar palet şeklinde olup, parmakları deri ile birbirine yapışıktır. Kuş gagasına benzer, nasırlaşmış, dişsiz çeneleri vardır. Boynuzsu gaga, bıçak gibi keskindir. Dilleri alt çene kaidesine bağlıdır.Çukurda olan gözleri kapaklıdır. Koku alma duyuları hassastır. Türüne göre otçul veya etçil olanları vardır. Hepsi yumurta ile çoğalır. Akciğer solunumu yapar ve kış uykusuna yatarlar. Günlerce açlık ve susuzluğa dayanabilirler. , ve ı içte, sırt [1]] kaynaşmıştır. Amerika ve Avrupa’nın bir çok kısımlarında yumurtası, eti ve kabuğu için avlanırlar. Yarım ton ağırlığa ulaşanları vardır.
Hepsi toprakta açtıkları çukurlara yumurtlar ve üzerlerini tekrar toprakla örterler. Deniz ve tatlı suda yaşayanlar suda çiftleştikten sonra yumurtlamak için kumsallara çıkarlar. Yumurtalar toprağın ısısına bağlı olarak olgunlaşır. 2-3 ay içinde ergine benzer yavrular çıkar.
Kabukları yumuşak olduğundan etçil hayvanlar tarafından bol avlanırlar. Çok azı kurtulmalarına rağmen ömürleri uzun olduğundan nesillerini koruyabilmektedirler. Toprağa gömülerek kış uykusuna yatarlar. Karada yaşayanlar bitkisel besinlerle beslenirler. Ot ile birlikte sümüklü böcek, böcek ve solucan da yerler. Tatlı sularda yaşayanlar etçil olup, balık, kurbağa, tetari (iribaş) gibi çeşitli su hayvanları ile beslenirler. Denizde yaşayanlar ise, bitkisel eğilimli bir kaç türün dışında etcil olup, hem et hem de bitkisel besin yerler. Fırat ve Dicle nehirlerimizde yaşayan, Fırat yumuşak kaplumbağasının sırt zırhı yoktur. Sırtı köseleye benzer bir deri ile kaplıdır. Saldırgan ve ısırıcıdır. Sadece yumurtlamak için karaya çıkar. Ufak , , ve beslenirler.
Yeşil Kaplumbağa
“Karet kaplumbağası” da aynı bölgelerde yaşar. Fakat bunlar bitki yemezler. Deniz hayvanlarıyla beslenir. Eti ve kabuğu için avlanırsa da eti ishal yapar. Ancak yerliler tarafından yenir. Avrupalılar bu kaplumbağanın etini sevmezler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder